Onlineprojekt Gefallenendenkmäler - von Ahnenforschern für Ahnenforscher Onlineprojekt Gefallenendenkmäler - von Ahnenforschern für Ahnenforscher Onlineprojekt Gefallenendenkmäler - von Ahnenforschern für Ahnenforscher














Onlineprojekt Gefallenendenkmäler - von Ahnenforschern für Ahnenforscher

 

 


 

 

Berlin-Spandau – Siemensstadt ( S – Sch )

PLZ 13629

Das Siemens-Ehrenmal wurde für die 2.989 im 1. Weltkrieg auf dem "Felde der Ehre" gebliebenen Siemens-Beschäftigten gestaltet.

Das Ehrenmal befindet sich an der Nonnendammallee, Ecke Rohrdamm, auf dem südöstlichen Vorplatzbereich des Verwaltungsgebäudes der Siemens AG.

Die fast ebenmäßig angeordnete Anlage des Siemens-Ehrenmals besteht aus einer abgesenkten, 24 x 28 m großen Platzfläche aus Granit, die eine niedrige Umfriedung aus Muschelkalkstein mit Hintermauerungssteinen begrenzt. Der tiefer gelegene Gedenkplatz selbst ist über sechs Stufen von der Nonnendammallee aus zugänglich. An drei der vier Innenseiten steht von links beginnend:
"IM WELTKRIEG 1914-18 LIESSEN IHR LEBEN FÜR DAS VATERLAND 2989 KAMERADEN AUS DEN IEMENSWERKEN / IHRE NAMEN SIND HIER VEREWIGT"

Auf insgesamt 118 aneinander gereihten, gusseisernen Tafeln sind in erhöhten Großbuchstaben alphabetisch geordnet 2.989 Namen und die zugehörigen Todesdaten bzw. nur das Todesjahr aufgeführt. Auf der Platzmitte liegt auf einer niedrigen, 2,2 x 3,3 m großen sarkophagähnlichen Muschelkalkplatte ein mittelalterlich gestaltetes Bronzeschwert. Die Plattenwände tragen die Umschrift:
"DEN UNVERGESSENEN KAMERADEN DIE IM WELTKRIEG DEN HELDENTOD STARBEN / DAS HAUS SIEMENS"

Am südwestlichen Rand der Umfriedung erhebt sich eine 16 m hohe rechteckige Stele aus Muschelkalkstein. Auf ihrer Vorderseite ist in Flachrelief die Jahreszahl "1914", ein Eichenblatt, sowie die Jahreszahl "1918" und darunter ein Eisernes Kreuz gearbeitet. Die Pfeilerspitze schmückt ein aus Bronze getriebener 2,43 m hoher Adler mit einer Flügelspannweite von 3,30 m.

weitere Namen

A  B  C - E  F - G  H - J  K  L  M  N - Q  R  Se - Sz  T - V  W - Z 

Inschriften:

An einer der Wandtafeln:
IM WELTKRIEG 1914-18 LIESSEN IHR LEBEN FÜR DAS VATERLAND 2989 KAMERADEN AUS DEN SIEMENSWERKEN / IHRE NAMEN SIND HIER VEREWIGT

An den Plattenwänden der großen Muschelkalkplatte in der Mitte der Anlage:
DEN UNVERGESSENEN KAMERADEN DIE IM WELTKRIEG DEN HELDENTOD STARBEN / DAS HAUS SIEMENS

An der Großen Säule mit dem Adler steht untereinander:
1914
(Eichenlaub)
1918

Namen der Gefallenen:

1. Weltkrieg

Name

Vorname

Todesdatum & Ort

Bemerkungen

SAALBACH

Karl

Verm. 1916

Tafel 75

SACHER

Franz

26.05.1915

Tafel 48

SACHS

Artur

01.??.1917

Tafel 93

SACHSE

Albert

Verm. 1916

Tafel 75

SACHSE

Bruno

28.12.1917

Tafel 94

SAELING

Otto

13.11.1916

Tafel 75

SAGASSER

Alfred

06.11.1914

Tafel 16

SAHR

Fritz

05.08.1916

Tafel 75

SALKER

Josef

27.01.1915

Tafel 48

SALOMON

Max

24.01.1916

Tafel 75

SANDER

Erich

30.01.1915

Tafel 48

SANDER

Max

28.08.1914

Tafel 17

SANDMANN

Johann

23.07.1916

Tafel 75

SÄNGER

Wilhelm

03.06.1917

Tafel 94

SANITER

Franz

23.05.1916

Tafel 75

SAPPER

Johann

27.09.1914

Tafel 17

SASS

Emil

19.05.1919

Tafel 112

SASSE

Robert

12.05.1915

Tafel 48

SÄTTLER

Walter

10.03.1916

Tafel 75

SAUER

Georg

18.03.1915

Tafel 48

SAUER

Richard

08.02.1916

Tafel 75

SAWATZKY

Heinrich

08.04.1916

Tafel 76

SAWITZKY

Richard

30.10.1914

Tafel 17

SCHAALE

Oskar

15.10.1914

Tafel 17

SCHACHT

Otto

09.09.1915

Tafel 49

SCHAELE

Richard

??.??.1918

Tafel 112

SCHAFBERG

Friedrich

31.05.1918

Tafel 112

SCHÄFER

Adolf

29.06.1916

Tafel 76

SCHÄFER

Walter

16.02.1915

Tafel 49

SCHÄFER

Willy

21.10.1914

Tafel 17

SCHÄFFER

Joh.

25.09.1916

Tafel 76

SCHÄFNER

Georg

Verm. 1914

Tafel 17

SCHANKATH

Walter

??.??.1915

Tafel 49

SCHARF

Hermann

Verm. 1916

Tafel 76

SCHARMER

Robert

12.04.1918

Tafel 112

SCHATTSCHNEIDER

Bruno

26.03.1918

Tafel 112

SCHATZ

Johann

04.11.1915

Tafel 49

SCHAUB

Anton

07.04.1918

Tafel 112

SCHAUER

August

19.11.1914

Tafel 17

SCHEBESTIK

Aloys

16.07.1918

Tafel 112

SCHEER

Karl

21.02.1916

Tafel 76

SCHEFFLER

Karl

??.11.1914

Tafel 18

SCHEIBEL

Hermann

23.10.1916

Tafel 76

SCHELER

Max

23.11.1914

Tafel 18

SCHELP

Hans

03.03.1915

Tafel 49

SCHENK

Ernst

22.06.1916

Tafel 76

SCHENK

Hans

24.06.1918

Tafel 112

SCHENK

Paul

??.09.1917

Tafel 94

SCHENK

Wilhelm

18.06.1915

Tafel 49

SCHERFF

Wilhelm

10.??.1917

Tafel 94

SCHERING

Andreas

24.08.1916

Tafel 76

SCHERRMANN

Konrad

27.10.1914

Tafel 18

SCHEURICH

Max

13.08.1918

Tafel 112

SCHIBROWSKI

Otto

??.06.1916

Tafel 76

SCHICKER

Paul

11.07.1915

Tafel 49

SCHIEBER

Peter

13.09.1914

Tafel 18

SCHIEBLICH

Otto

08.09.1916

Tafel 77

SCHIEDUNG

Willi

11.01.1917

Tafel 94

SCHIEKEL

Arthur

02.09.1915

Tafel 49

SCHIESSL

Josef

26.10.1918

Tafel 112

SCHIESSL

Wolfgang

20.08.1916

Tafel 77

SCHIEWEG

Richard

23.03.1918

Tafel 113

SCHIFFER

Konrad

08.10.1917

Tafel 94

SCHILDT

Heinrich

27.05.1918

Tafel 113

SCHILLING

Eduard

14.07.1915

Tafel 49

SCHILLING

Ernst

13.07.1916

Tafel 77

SCHILLING

Kurt

14.11.1916

Tafel 77

SCHILLUPEIT

Paul

??.11.1914

Tafel 18

SCHIMMEL

Johann

28.09.1914

Tafel 18

SCHIMMING

Karl

21.12.1916

Tafel 77

SCHIRRMACHER

Walter

27.05.1918

Tafel 118

SCHIRRMANN

Willy

14.06.1918

Tafel 113

SCHLÄGER

Max

17.10.1915

Tafel 49

SCHLECKER

Franz

??.??.1918

Tafel 113

SCHLERF

Johann

05.10.1915

Tafel 49

SCHLESINGER

Hugo

27.07.1915

Tafel 49

SCHLETZ

Wilhelm

??.01.1922

Tafel 113

SCHLEUSENER

Friedrich

12.05.1918

Tafel 118

SCHLEUSOG

Karl

15.08.1917

Tafel 94

SCHLICHTING

J.

21.02.1915

Tafel 49

SCHLOEMER

Josef

31.05.1915

Tafel 50

SCHLOMBS

W.

17.05.1915

Tafel 49

SCHLÖRICKE

Karl

07.09.1915

Tafel 50

SCHLOTTERHAUSEN

A.

??.09.1915

Tafel 50

SCHLUPEK

Ernst

07.03.1915

Tafel 50

SCHMALFUSS

Max

29.10.1914

Tafel 18

SCHMALZBAUER

Franz

29.06.1916

Tafel 77

SCHMALZRIED

Eugen

16.06.1915

Tafel 50

SCHMAND

Wilhelm

07.12.1917

Tafel 94

SCHMEICHEL

Walter

27.08.1917

Tafel 94

SCHMID

August

07.11.1914

Tafel 18

SCHMID

Franz

13.03.1916

Tafel 77

SCHMID

Josef

01.09.1914

Tafel 18

SCHMID

Josef

02.11.1918

Tafel 113

SCHMIDHUBER

F. X.

23.06.1916

Tafel 77

SCHMIDT

Alban

??.??.1917

Tafel 94

SCHMIDT

Albert

26.09.1915

Tafel 50

SCHMIDT

Alfred

21.09.1915

Tafel 50

SCHMIDT

Alfred

22.09.1914

Tafel 18

SCHMIDT

Bernhard

01.03.1917

Tafel 94

SCHMIDT

Bernhard

??.08.1915

Tafel 50

SCHMIDT

Erhard

02.07.1918

Tafel 113

SCHMIDT

Eugen

Verm. 1914

Tafel 18

SCHMIDT

Fr.

10.10.1916

Tafel 77

SCHMIDT

Franz

??.12.1914

Tafel 18

SCHMIDT

Friedrich

12.06.1915

Tafel 50

SCHMIDT

Fritz

23.02.1915

Tafel 50

SCHMIDT

Hans

03.08.1918

Tafel 113

SCHMIDT

Heinrich

24.01.1917

Tafel 94

SCHMIDT

Heinrich

08.10.1914

Tafel 18

SCHMIDT

Hermann

05.11.1917

Tafel 94

SCHMIDT

Hilmert

05.10.1916

Tafel 77

SCHMIDT

Johann

23.04.1917

Tafel 94

SCHMIDT

Julius

??.??.1916

Tafel 77

SCHMIDT

Karl

15.11.1914

Tafel 18

SCHMIDT

Otto

24.02.1915

Tafel 50

SCHMIDT

Otto

??.??.1915

Tafel 50

SCHMIDT

Otto

22.03.1918

Tafel 118

SCHMIDT

Paul

01.12.1916

Tafel 77

SCHMIDT

Paul

14.06.1915

Tafel 50

SCHMIDT

Robert

25.08.1914

Tafel 18

SCHMIDT

Theodor

Verm. 1916

Tafel 77

SCHMIDT

Wilhelm

??.11.1914

Tafel 18

SCHMIDTKONZ

Eduard

19.04.1915

Tafel 50

SCHMIEDEL

Hans

02.09.1915

Tafel 50

SCHMITT

Johann

05.05.1915

Tafel 50

SCHMITT

Philipp

25.10.1914

Tafel 18

SCHMITZ

Anton

15.09.1914

Tafel 18

SCHMÖLLER

Oswald

15.08.1916

Tafel 77

SCHNABEL

Otto

18.10.1916

Tafel 77

SCHNABL

Hans

19.10.1915

Tafel 50

SCHNARR

Erwin

28.10.1914

Tafel 18

SCHNARR

Willi

??.05.1918

Tafel 113

SCHNECKER

Wilhelm

03.05.1916

Tafel 77

SCHNEIDER

Andreas

30.01.1917

Tafel 94

SCHNEIDER

Eduard

14.11.1914

Tafel 18

SCHNEIDER

Friedrich

24.02.1915

Tafel 50

SCHNEIDER

Georg

21.04.1916

Tafel 77

SCHNEIDER

Karl

03.09.1917

Tafel 95

SCHNEIDER

Karl

04.04.1916

Tafel 77

SCHNEIDER

Max

15.10.1917

Tafel 95

SCHNEIDER

Paul

08.12.1917

Tafel 95

SCHNEIDEWIND

Max

21.06.1917

Tafel 95

SCHNELL

Karl

19.12.1916

Tafel 77

SCHNELL

Robert

06.02.1915

Tafel 50

SCHOBER

Fritz

16.01.1915

Tafel 50

SCHOCKEY

Fritz

01.09.1915

Tafel 50

SCHODERBÖCK

Richard

24.01.1916

Tafel 77

SCHOENEMANN

Kurt

14.08.1917

Tafel 95

SCHÖFFLER

Hans

15.11.1915

Tafel 50

SCHOLLE

Otto

09.02.1915

Tafel 50

SCHOLZ

Alois

12.08.1916

Tafel 77

SCHOLZ

Hans

13.07.1917

Tafel 95

SCHOLZ

Hellmuth

07.09.1916

Tafel 77

SCHÖLZEL

Max

26.05.1915

Tafel 50

SCHOMACKER

Heinrich

25.10.1914

Tafel 18

SCHOMANN

Robert

16.03.1918

Tafel 118

SCHONAT

Hermann

15.11.1917

Tafel 95

SCHÖNBERGER

Franz

04.08.1915

Tafel 50

SCHÖNEIS

Paul

29.02.1916

Tafel 77

SCHÖNFELD

Paul

09.09.1914

Tafel 18

SCHÖNITZ

Max

03.10.1916

Tafel 77

SCHÖNMÜLLER

Hans

25.09.1915

Tafel 50

SCHÖNTEICH

Otto

24.04.1918

Tafel 113

SCHOOR

Johann

26.07.1915

Tafel 51

SCHÖRBEL

Paul

??.04.1918

Tafel 113

SCHORSCH

Max

16.12.1914

Tafel 18

SCHORYS

Hermann

23.12.1914

Tafel 18

SCHRAMM

Wilhelm

Verm. 1914

Tafel 18

SCHREIBER

August

17.05.1915

Tafel 51

SCHREIBER

Willy

Verm. 1916

Tafel 77

SCHREITER

Friedrich

24.06.1916

Tafel 77

SCHRÖDER

Fritz

09.09.1914

Tafel 18

SCHRÖDER

Karl

Verm. 1916

Tafel 118

SCHRÖDER

Leo

24.12.1914

Tafel 19

SCHRÖDER

Paul

27.09.1918

Tafel 113

SCHRÖDER

Walter

26.11.1916

Tafel 78

SCHRÖDER

Willibald

28.11.1918

Tafel 113

SCHRUBA

Otto

30.11.1916

Tafel 78

SCHUBEL

Otto

31.08.1918

Tafel 113

SCHÜBEL

Fritz

26.10.1916

Tafel 78

SCHUBERT

Friedrich

27.11.1914

Tafel 19

SCHUBERT

Reinhold

Verm. 1918

Tafel 113

SCHUBERT

Walter

19.07.1917

Tafel 95

SCHUHMANN

Erich

??.??.1915

Tafel 51

SCHUHMANN

Johann

29.10.1917

Tafel 95

SCHULTEN

Alexander

01.10.1918

Tafel 113

SCHULTHEISS

Eduard

??.09.1916

Tafel 78

SCHULTHEISS

Ernst

07.03.1916

Tafel 78

SCHULTZ

August

12.09.1915

Tafel 51

SCHULTZ

Carl

19.12.1914

Tafel 19

SCHULTZ

Georg

04.04.1919

Tafel 113

SCHULZ

Adam

??.??.1916

Tafel 78

SCHULZ

Adolf

17.10.1916

Tafel 78

SCHULZ

Alfred

07.06.1915

Tafel 51

SCHULZ

Arno

03.05.1917

Tafel 95

SCHULZ

Arthur

21.02.1915

Tafel 51

SCHULZ

August

05.01.1915

Tafel 51

SCHULZ

August

13.10.1918

Tafel 113

SCHULZ

Ernst

27.03.1916

Tafel 78

SCHULZ

Franz

Verm. 1914

Tafel 19

SCHULZ

Franz

22.12.1914

Tafel 19

SCHULZ

Friedrich

04.10.1918

Tafel 113

SCHULZ

Georg

10.08.1915

Tafel 51

SCHULZ

Georg

07.10.1915

Tafel 51

SCHULZ

Gustav

16.07.1915

Tafel 51

SCHULZ

Karl

25.02.1917

Tafel 95

SCHULZ

Karl

20.06.1915

Tafel 51

SCHULZ

Karl

12.09.1915

Tafel 51

SCHULZ

Kurt

17.10.1918

Tafel 113

SCHULZ

Max

23.06.1916

Tafel 78

SCHULZ

Otto

10.01.1916

Tafel 78

SCHULZ

Otto

20.??.1915

Tafel 51

SCHULZ

Paul

22.05.1916

Tafel 78

SCHULZ

Paul

24.??.1915

Tafel 51

SCHULZ

Walter

??.??.1917

Tafel 95

SCHULZ

Walter

25.08.1918

Tafel 113

SCHULZE

August

26.04.1918

Tafel 113

SCHULZE

Eugen

17.04.1917

Tafel 95

SCHULZE

Fritz

23.05.1915

Tafel 51

SCHULZE

Günther

??.06.1917

Tafel 95

SCHULZE

Hermann

??.04.1915

Tafel 51

SCHULZE

Otto

31.07.1917

Tafel 95

SCHULZE

Otto

18.11.1914

Tafel 19

SCHULZE

Paul

24.07.1918

Tafel 113

SCHULZE

Richard

13.04.1915

Tafel 51

SCHULZE

Robert

17.11.1915

Tafel 51

SCHULZE

Walter

07.10.1915

Tafel 51

SCHUMACHER

Carl

??.09.1914

Tafel 19

SCHUMACHER

Friedrich

15.04.1917

Tafel 95

SCHUMACHER

Hans

08.01.1917

Tafel 95

SCHUMACHER

Joh.

23.09.1916

Tafel 78

SCHUMACHER

Karl

18.10.1918

Tafel 113

SCHUMACHER

Wilhelm

22.05.1916

Tafel 78

SCHUMANN

Albert

09.05.1917

Tafel 95

SCHUMANN

August

17.06.1915

Tafel 51

SCHUMANN

Otto

03.06.1915

Tafel 51

SCHUMANN

Paul

Verm. 1916

Tafel 78

SCHÜNEMANN

Paul

??.??.1917

Tafel 95

SCHÜNKE

Wilhelm

26.10.1914

Tafel 19

SCHURATH

Erich

29.04.1916

Tafel 78

SCHÜRMANN

Willibald

08.11.1917

Tafel 95

SCHÜTZ

Franz

24.08.1916

Tafel 78

SCHÜTZ

Franz

09.08.1914

Tafel 19

SCHÜTZ

Paul

20.08.1917

Tafel 95

SCHÜTZ

Theodor

18.02.1917

Tafel 95

SCHÜTZE

Gustav

30.09.1915

Tafel 51

SCHÜTZE

Wilhelm

01.07.1916

Tafel 78

SCHWAAB

Hermann

28.09.1916

Tafel 78

SCHWAB

Xaver

14.04.1918

Tafel 113

SCHWABE

Erich

26.10.1914

Tafel 19

SCHWABE

Otto

31.07.1918

Tafel 113

SCHWABE

Paul

27.09.1914

Tafel 19

SCHWADTKE

Wilhelm

17.07.1915

Tafel 51

SCHWALENBERG

Erich

11.11.1914

Tafel 19

SCHWAMBERGER

Karl

27.08.1914

Tafel 19

SCHWANKE

Hermann

20.10.1918

Tafel 114

SCHWÄNZL

Michael

16.12.1915

Tafel 51

SCHWARZ

Hubert

02.05.1916

Tafel 78

SCHWARZ

Robert

02.05.1916

Tafel 78

SCHWARZENHOLZ

F.

02.01.1916

Tafel 78

SCHWEMMER

Hans

28.08.1916

Tafel 78

SCHWEMMER

Hans

24.05.1915

Tafel 51

SCHWEMMER

Hermann

??.??.1914

Tafel 19

SCHWENCKE

Alfred

27.11.1915

Tafel 51

SCHWILL

Paul

16.01.1915

Tafel 52

SCHWINDL

Johann

27.09.1916

Tafel 78

SCHWINDTKE

Oswald

05.10.1916

Tafel 78

SCHWINGL

Johann

07.09.1914

Tafel 19

SCHWITTERS

Albin

06.08.1917

Tafel 95

SCHWUDKE

Reinhold

26.03.1920

Tafel 114

Datum der Abschrift: 22.05.2011

Beitrag von: Rolf Witt
Foto © 2011 Rolf Witt

 

Fragen und Kommentare zu dieser Webseite bitte an:  webmaster@denkmalprojekt.org.
Copyright © 2003-2012 Thilo C. Agthe.  All rights reserved. Alle Rechte vorbehalten