Onlineprojekt Gefallenendenkmäler - von Ahnenforschern für Ahnenforscher Onlineprojekt Gefallenendenkmäler - von Ahnenforschern für Ahnenforscher Onlineprojekt Gefallenendenkmäler - von Ahnenforschern für Ahnenforscher














Onlineprojekt Gefallenendenkmäler - von Ahnenforschern für Ahnenforscher

 

 


 

 

Berlin-Spandau – Siemensstadt ( F – G )

PLZ 13629

Das Siemens-Ehrenmal wurde für die 2.989 im 1. Weltkrieg auf dem "Felde der Ehre" gebliebenen Siemens-Beschäftigten gestaltet.

Das Ehrenmal befindet sich an der Nonnendammallee, Ecke Rohrdamm, auf dem südöstlichen Vorplatzbereich des Verwaltungsgebäudes der Siemens AG.

Die fast ebenmäßig angeordnete Anlage des Siemens-Ehrenmals besteht aus einer abgesenkten, 24 x 28 m großen Platzfläche aus Granit, die eine niedrige Umfriedung aus Muschelkalkstein mit Hintermauerungssteinen begrenzt. Der tiefer gelegene Gedenkplatz selbst ist über sechs Stufen von der Nonnendammallee aus zugänglich. An drei der vier Innenseiten steht von links beginnend:
"IM WELTKRIEG 1914-18 LIESSEN IHR LEBEN FÜR DAS VATERLAND 2989 KAMERADEN AUS DEN SIEMENSWERKEN / IHRE NAMEN SIND HIER VEREWIGT"

Auf insgesamt 118 aneinander gereihten, gusseisernen Tafeln sind in erhöhten Großbuchstaben alphabetisch geordnet 2.989 Namen und die zugehörigen Todesdaten bzw. nur das Todesjahr aufgeführt. Auf der Platzmitte liegt auf einer niedrigen, 2,2 x 3,3 m großen sarkophagähnlichen Muschelkalkplatte ein mittelalterlich gestaltetes Bronzeschwert. Die Plattenwände tragen die Umschrift:
" DEN UNVERGESSENEN KAMERADEN DIE IM WELTKRIEG DEN HELDENTOD STARBEN / DAS HAUS SIEMENS"

Am ´südwestlichen Rand der Umfriedung erhebt sich eine 16 m hohe rechteckige Stele aus Muschelkalkstein. Auf ihrer Vorderseite ist in Flachrelief die Jahreszahl "1914", ein Eichenblatt, sowie die Jahreszahl " 1918" und darunter ein Eisernes Kreuz gearbeitet. Die Pfeilerspitze schmückt ein aus Bronze getriebener 2,43 m hoher Adler mit einer Flügelspannweite von 3,30 m.

weitere Namen

A  B  C - E  H - J  K  L  M  N - Q  R  S - Sch  Se - Sz  T - V  W - Z 

Inschriften:

An einer der Wandtafeln:
IM WELTKRIEG 1914-18 LIESSEN IHR LEBEN FÜR DAS VATERLAND 2989 KAMERADEN AUS DEN SIEMENSWERKEN / IHRE NAMEN SIND HIER VEREWIGT

An den Plattenwänden der großen Muschelkalkplatte in der Mitte der Anlage:
DEN UNVERGESSENEN KAMERADEN DIE IM WELTKRIEG DEN HELDENTOD STARBEN / DAS HAUS SIEMENS

An der Großen Säule mit dem Adler steht untereinander:
1914
(Eichenlaub)
1918

Namen der Gefallenen:

1. Weltkrieg

Name

Vorname

Todesdatum & Ort

Bemerkungen

FABER

Berthold

05.11.1917

Tafel 85

FACH

Walther

18.06.1915

Tafel 29

FAHL

Franz

05.03.1916

Tafel 61

FAHNER

Erwin

07.07.1915

Tafel 29

FALK

Robert

19.04.1918

Tafel 101

FALKNER

Heinrich

21.11.1918

Tafel 101

FALKNER

Johann

17.03.1915

Tafel 29

FALTER

Sebastian

27.06.1918

Tafel 101

FAUST

Johann

25.10.1914

Tafel 5

FAUST

Kurt

09.01.1915

Tafel 29

FEDDE

Paul

22.07.1915

Tafel 29

FEDER

Oskar

20.10.1914

Tafel 5

FEHLAUER

Walter

06.??.1916

Tafel 62

FEIG

Eduard

23.11.1917

Tafel 85

FEIGE

Paul

22.05.1917

Tafel 85

FEIGEL

Johann

06.09.1918

Tafel 101

FEIN

Wilhelm

Verm. 1914

Tafel 5

FEINEIS

Michael

25.03.1916

Tafel 62

FELCHOW

Wilhelm

23.03.1917

Tafel 85

FELGENHAUER

August

Verm. 1914

Tafel 5

FELS

Julius

??.??.1915

Tafel 29

FELS

Max

04.08.1815

Tafel 29

FELS

Theodor

29.10.1915

Tafel 29

FELSEIS

Georg

11.09.1914

Tafel 5

FENZEL

Max

29.06.1917

Tafel 85

FERNITZ

Kurt

??.??.1918

Tafel 101

FEST

Hermann

??.02.1919

Tafel 102

FESTER

Wilhelm

24.08.1918

Tafel 101

FESTL

Georg

05.11.1914

Tafel 5

FETH

Johann

27.08.1914

Tafel 5

FETTIN

Max

Verm. 1918

Tafel 102

FEUDEL

Erich

14.09.1916

Tafel 62

FEUERLEIN

Karl

03.10.1914

Tafel 5

FEUSTEL

Arthur

??.??.1915

Tafel 29

FICHTE

Paul

??.??.1915

Tafel 29

FICHTEL

Albert

??.08.1917

Tafel 85

FICHTNER

Reinhard

23.11.1915

Tafel 29

FICK

Gustav

19.10.1914

Tafel 5

FICK

Johannes

Verm. 1915

Tafel 29

FIEBIG

Gustav

13.12.1917

Tafel 85

FIEBING

Frank

08.04.1918

Tafel 102

FIEDLER

Erich

??.??.1915

Tafel 29

FIEDLER

Paul

??.??.1915

Tafel 29

FIEHNE

Wilhelm

21.09.1918

Tafel 117

FIELITZ

Karl

??.??.1915

Tafel 29

FIERKE

Otto

??.09.1914

Tafel 5

FINCK

Alfred

??.07.1915

Tafel 29

FINGER

Otto

29.08.1918

Tafel 102

FINGER

Rudolf

12.08.1915

Tafel 29

FINGER

Wilhelm

18.10.1918

Tafel 102

FINKBEINER

Friedrich

16.11.1914

Tafel 5

FINKE

Friedrich

14.11.1918

Tafel 102

FISCHENBERG

Emil

??.07.1916

Tafel 62

FISCHER

Anton

22.03.1918

Tafel 102

FISCHER

Arthur

08.05.1918

Tafel 102

FISCHER

Bruno

25.09.1915

Tafel 29

FISCHER

Bruno

??.??.1918

Tafel 102

FISCHER

Erich

??.??.1915

Tafel 29

FISCHER

Friedrich

03.03.1915

Tafel 29

FISCHER

Georg

26.03.1918

Tafel 102

FISCHER

Heinrich

18.09.1917

Tafel 85

FISCHER

Karl

05.09.1917

Tafel 85

FISCHER

Otto

04.07.1916

Tafel 62

FISCHER

Richard

Verm. 1914

Tafel 5

FISCHER

Richard

10.04.1918

Tafel 102

FISCHER

Wilhelm

27.07.1915

Tafel 29

FISCHLEIN

Caspar

09.01.1915

Tafel 29

FISCHLIN

Rudolf

11.04.1916

Tafel 62

FLACH

Albert

26.03.1918

Tafel 102

FLAIZ

August

28.05.1917

Tafel 85

FLEISCHMANN

Georg

25.09.1914

Tafel 5

FLEISCHMANN

Konrad

??.??.1914

Tafel 5

FLIEGEL

Josef

26.06.1919

Tafel 102

FLIEGER

Paul

16.09.1917

Tafel 85

FLIEGER

Richard

13.07.1918

Tafel 102

FLINTSCH

Jacob

03.09.1917

Tafel 85

FLÖGE

Alexander

24.08.1914

Tafel 5

FLOHR

Walter

??.??.1916

Tafel 62

FLOR

Edmund

17.06.1915

Tafel 29

FLÖTHER

Paul

??.??.1916

Tafel 62

FLÜGEL

August

06.07.1916

Tafel 62

FLÜHE

Heinrich

17.05.1918

Tafel 102

FÖLLNER

Karl

03.05.1918

Tafel 102

FORNALIK

Andreas

27.06.1915

Tafel 29

FORRER

Heinrich

09.08.1917

Tafel 85

FORSTER

Karl

??.??.1919

Tafel 102

FÖRSTER

Paul

??.05.1916

Tafel 62

FOUQUET

Otto

27.12.1915

Tafel 29

FOURNIER

Erich

??.06.1918

Tafel 102

FOURNIR

Willi

13.11.1914

Tafel 5

FRANKE

Hans

19.08.1917

Tafel 85

FRANKE

Paul

10.11.1914

Tafel 5

FRANKE

Wilhelm

04.01.1917

Tafel 85

FRANKEN

Paul

16.07.1915

Tafel 30

FRANZ

Ewald

13.05.1915

Tafel 30

FRANZ

Friedrich

17.05.1916

Tafel 62

FRANZ

Hans

26.09.1915

Tafel 30

FRÄNZEL

Gustav

07.05.1917

Tafel 85

FRANZKE

Carl

26.10.1917

Tafel 85

FRAUENKNECHT

Hans

29.09.1915

Tafel 30

FRECKMANN

Henry

02.08.1917

Tafel 85

FREITAG

Fritz

??.05.1915

Tafel 30

FRENZEL

Erich

12.02.1915

Tafel 30

FREULING

Fritz

??.10.1916

Tafel 62

FREUND

Jean

23.06.1915

Tafel 30

FREUND

Paul

??.08.1915

Tafel 30

FREY

Josef

03.04.1918

Tafel 102

FRICK

Max

11.03.1916

Tafel 62

FRICKE

Otto

Verm. 1914

Tafel 5

FRICKE

Otto

04.09.1915

Tafel 30

FRIEBEL

Alfred

30.08.1918

Tafel 102

FRIEDERICKS

Paul

Verm. 1918

Tafel 102

FRIEDRICH

Christ

10.10.1916

Tafel 62

FRIEDRICH

Paul

17.03.1918

Tafel 102

FRIESE

Friedrich

02.03.1915

Tafel 30

FRIESE

Fritz

03.09.1918

Tafel 102

FRIESE

Hermann

24.06.1916

Tafel 62

FRINGEL

Franz

28.09.1918

Tafel 102

FRISCH

Josef

??.07.1916

Tafel 62

FRITZ

Robert

19.03.1915

Tafel 30

FRÖBER

Theodor

Verm. 1914

Tafel 5

FROHL

Ernst

Verm. 1914

Tafel 5

FRÖHLICH

Karl

13.08.1916

Tafel 62

FRÖHLICH

Paul

25.08.1915

Tafel 30

FRÖHLICH

Walter

19.08.1914

Tafel 5

FROMM

Oskar

07.11.1914

Tafel 6

FRÜHLING

Hermann

21.07.1915

Tafel 30

FRYSKA

Jocob

30.10.1914

Tafel 6

FUCHS

August

20.07.1916

Tafel 62

FUCHS

Bernhard

23.08.1914

Tafel 117

FUCHS

Konrad

01.08.1917

Tafel 85

FÜLLERT

Karl

29.04.1916

Tafel 62

FÜNFGELDER

Peter

28.05.1918

Tafel 102

FURMANOWSKI

Johann

??.??.1918

Tafel 102

FURTWENGLER

Chr.

11.06.1916

Tafel 62

FUSS

Eduard

??.??.1914

Tafel 6

GABBERT

Georg

20.06.1917

Tafel 85

GÄBELEIN

Emil

20.08.1914

Tafel 6

GABELENZ

Wilhelm

24.07.1917

Tafel 85

GABERSZYCK

Andreas

12.01.1918

Tafel 103

GACH

Xaver

29.10.1917

Tafel 86

GALECKI

Stanislaus

09.08.1917

Tafel 86

GALLEP

Albert

03.08.1915

Tafel 30

GALSTER

Georg

27.09.1918

Tafel 103

GAMMELIN

Kurt

07.04.1915

Tafel 30

GANSE

Hermann

??.12.1918

Tafel 103

GANSKE

Erich

02.03.1916

Tafel 62

GÄNSLER

Heinrich

10.10.1916

Tafel 62

GARBE

Karl

21.10.1914

Tafel 6

GÄRTNER

Fritz

25.01.1916

Tafel 62

GATTINGER

August

07.10.1915

Tafel 30

GAU

Theodor

27.10.1914

Tafel 6

GAUKLER

Franz Karl

07.07.1915

Tafel 30

GAUL

Richard

06.09.1916

Tafel 62

GAUMERINGER

Seb.

16.08.1916

Tafel 62

GEBAUER

Paul

01.10.1918

Tafel 103

GEBERT

Michael

12.10.1916

Tafel 62

GEBHARDT

Eugen

06.06.1915

Tafel 30

GEHRINGER

Alfred

06.09.1914

Tafel 6

GEHRKE

Franz

15.11.1916

Tafel 63

GEIDEL

Alfred

27.09.1915

Tafel 30

GEIGER

Franz

30.03.1916

Tafel 63

GEIPEL

Friedrich

06.04.1915

Tafel 30

GEISS

Johann

Verm. 1918

Tafel 103

GEISTEUER

Alfred

25.10.1914

Tafel 6

GELLER

Paul

??.12.1915

Tafel 30

GELLERT

Karl

01.11.1914

Tafel 6

GELLING

Herbert

17.07.1918

Tafel 103

GELLRICH

Emil

05.07.1915

Tafel 30

GELSE

Alexander

25.08.1918

Tafel 103

GELTNER

Max

??.07.1915

Tafel 30

GENTHE

Josef

18.07.1916

Tafel 63

GENTZ

Wilhelm

27.03.1918

Tafel 103

GENZ

Karl

27.09.1915

Tafel 30

GERICKE

Karl

??.??.1916

Tafel 63

GERICKE

Paul

01.08.1916

Tafel 63

GERKE

Franz

23.07.1915

Tafel 30

GERLACH

Max Bruno

??.09.1917

Tafel 86

GERLING

Paul

05.12.1918

Tafel 103

GERNHARD

Wilhelm

07.09.1916

Tafel 63

GEROLD

Otto

26.10.1915

Tafel 30

GERSTACKER

Georg

04.01.1915

Tafel 31

GESSAT

Otto

16.04.1915

Tafel 31

GESSLER

Gottfried

29.11.1915

Tafel 31

GIEGLING

Heinrich

18.12.1914

Tafel 6

GIERA

Hans

04.11.1918

Tafel 117

GIERKE

Oskar

27.01.1916

Tafel 63

GIERTH

Karl

24.08.1918

Tafel 103

GIESE

Hans

21.09.1914

Tafel 117

GIESE

Otto

26.09.1914

Tafel 6

GIESE

Otto

08.11.1915

Tafel 31

GIESE

Paul

13.07.1917

Tafel 86

GIESLER

Ernst

07.08.1916

Tafel 63

GIL

Theophil

09.10.1915

Tafel 31

GIRARD

Rudolf

24.07.1915

Tafel 31

GLANTE

Richard

21.08.1915

Tafel 31

GLÄSEMANN

Hermann

09.05.1915

Tafel 31

GLÄSER

Max

??.??.1915

Tafel 31

GLEISENRING

Ferdinand

04.04.1918

Tafel 103

GLÖCKL

Hans

14.04.1918

Tafel 103

GLÖDE

Willy

29.04.1918

Tafel 103

GLUMM

Albert

29.10.1914

Tafel 6

GNILKE

Gustav

24.06.1915

Tafel 31

GNIOT

Joseph

14.08.1915

Tafel 31

GNÜCHTEL

Kurt

22.06.1916

Tafel 63

GNUSCHKE

Johannes

30.11.1918

Tafel 103

GÖBEL

Albert

15.07.1918

Tafel 103

GÖBEL

Curt

??.03.1918

Tafel 103

GÖHLER

Max

12.05.1917

Tafel 86

GOHLKE

Otto

23.05.1916

Tafel 117

GOLD

Anton

30.07.1916

Tafel 63

GOLD

Max

05.11.1918

Tafel 103

GOLDAMMER

Friedrich

15.04.1918

Tafel 103

GOLDAU

Albert

24.12.1914

Tafel 6

GOLDMANN

Georg

05.06.1915

Tafel 31

GOLKE

Erich

24.04.1915

Tafel 31

GOLLER

Georg

28.08.1914

Tafel 6

GÖLLER

Andreas

06.08.1917

Tafel 86

GOLLIN

Otto

06.05.1917

Tafel 86

GOLLWITZER

Karl

21.05.1917

Tafel 86

GOLZ

Gustav

22.11.1916

Tafel 63

GÖRSCH

Fritz

12.07.1918

Tafel 103

GOSLINSKI

Stefan

17.05.1917

Tafel 86

GÖSS

Josef

25.07.1917

Tafel 86

GÖSSNER

Xaver

27.03.1918

Tafel 103

GOTTHARDT

Rudolf

??.??.1914

Tafel 6

GOTTSCHLICH

Kurt

16.08.1917

Tafel 86

GÖTZ

Friedrich

25.10.1918

Tafel 103

GÖTZ

Johann

29.08.1914

Tafel 6

GÖTZE

Hermann

15.07.1918

Tafel 103

GRABAND

Emil

11.09.1915

Tafel 31

GRÄBEL

Friedrich

07.09.1917

Tafel 86

GRABENSTAEDTER

Heinrich

12.05.1915

Tafel 31

GRABENSTAEDTER

Karl

18.09.1915

Tafel 31

GRÄBNER

Heinrich

11.08.1917

Tafel 86

GRÄBNER

Leonhard

??.??.1914

Tafel 6

GRABOSCH

Emil

30.08.1914

Tafel 6

GRABOWSKI

Wlad.

05.06.1915

Tafel 31

GRABS

Richard

30.01.1915

Tafel 31

GRADE

Franz

08.01.1915

Tafel 31

GRAF

Anton

26.12.1914

Tafel 6

GRAF

Erich

??.??.1918

Tafel 103

GRAF

Ernst

12.08.1915

Tafel 31

GRAF

Johann

09.01.1917

Tafel 86

GRAF

Johann

04.09.1914

Tafel 6

GRAF

Josef

03.01.1915

Tafel 31

GRAF

Max

30.06.1915

Tafel 31

GRAF

Otto

02.12.1917

Tafel 86

GRÄF

Peter

??.09.1914

Tafel 6

GRAFF

Walter

28.08.1914

Tafel 6

GRAFFUNDER

Gerhard

21.03.1916

Tafel 63

GRAHL

Hans

23.07.1917

Tafel 86

GRAMS

Karl

12.07.1915

Tafel 31

GRAMS

Otto

02.11.1915

Tafel 31

GRAMZOW

August

30.03.1916

Tafel 63

GRASER

Kurt

05.09.1914

Tafel 6

GRASSHOFF

Alfred

20.08.1918

Tafel 103

GRASSOW

Karl

19.07.1915

Tafel 31

GRÄTZ

Karl

14.08.1915

Tafel 31

GRÄTZ

Otto

31.08.1916

Tafel 63

GREILING

Julius

Verm. 1915

Tafel 32

GREILING

Otto

06.10.1914

Tafel 6

GREINER

Julius

28.04.1915

Tafel 32

GRIESBACH

Richard

16.05.1915

Tafel 32

GRIESCHE

Ernst

31.05.1916

Tafel 63

GRIMMER

Oskar

02.08.1916

Tafel 63

GROGER

Reinhold

28.10.1915

Tafel 32

GROHER

Jakob

06.01.1915

Tafel 32

GROMES

Franz

23.10.1914

Tafel 6

GROMETKA

Emil

??.01.1915

Tafel 32

GROSAN

Curt

01.09.1914

Tafel 6

GROSS

Hermann

13.07.1916

Tafel 63

GROSS

Max

24.04.1915

Tafel 32

GROSSMANN

Georg

27.01.1916

Tafel 63

GROSSMANN

Gustav

06.05.1916

Tafel 63

GROSSMANN

Johann

03.12.1915

Tafel 32

GROTH

Albert

03.10.1916

Tafel 63

GROTHE

Albert

28.04.1915

Tafel 32

GROTHE

Rudolf

05.10.1914

Tafel 7

GRUBE

August

30.08.1915

Tafel 32

GRUBER

Alexander

??.06.1916

Tafel 63

GRUHLKE

Otto

13.11.1916

Tafel 63

GRUHNWALD

Willi

18.05.1918

Tafel 103

GRUMMINI

Otto

04.03.1916

Tafel 63

GRÜN

Mathäus v. d.

01.09.1914

Tafel 7

GRUND

Max

29.10.1914

Tafel 7

GRUND

Oskar

23.09.1915

Tafel 32

GRUND

Otto

15.10.1914

Tafel 7

GRUNDIG

Ernst

28.10.1915

Tafel 32

GRUNDMANN

Max

02.11.1914

Tafel 7

GRUNE

Willi

??.??.1918

Tafel 103

GRÜNEFELD

Wilhelm

04.06.1915

Tafel 32

GRÜNER

Karl

16.07.1917

Tafel 86

GRÜNEWALDT

Emil

05.12.1914

Tafel 7

GRUNOW

Karl

13.09.1916

Tafel 63

GRUNOW

Otto

10.12.1914

Tafel 7

GRUNSCH

Reinhard

09.05.1918

Tafel 104

GRUNWALDT

Friedrich

02.11.1914

Tafel 7

GRÜSCHOW

Wilhelm

01.03.1915

Tafel 32

GRÜSSER

Hermann

23.08.1915

Tafel 32

GRZESIKOWSKI

Adolf

26.07.1915

Tafel 32

GUBITZ

Johann

07.05.1918

Tafel 104

GÜLLE

Alfred

25.06.1915

Tafel 32

GUNDLACH

Karl

30.01.1917

Tafel 86

GÜNGEL

Fritz

10.07.1918

Tafel 104

GUNKEL

Martin

??.10.1914

Tafel 7

GÜNTHER

Adolf

03.07.1917

Tafel 86

GÜNTHER

Lucien

05.05.1917

Tafel 86

GÜNTHER

Max

19.11.1914

Tafel 7

GÜNTHER

Paul

20.05.1916

Tafel 63

GÜNZEL

Heinrich

17.08.1915

Tafel 32

GÜSSREGEN

Heinrich

27.08.1918

Tafel 104

GUT

Georg

07.04.1917

Tafel 86

GUTKNECHT

Karl

11.06.1917

Tafel 86

Datum der Abschrift: 22.05.2011

Beitrag von: Rolf Witt
Foto © 2011 Rolf Witt

 

Fragen und Kommentare zu dieser Webseite bitte an:  webmaster@denkmalprojekt.org.
Copyright © 2003-2012 Thilo C. Agthe.  All rights reserved. Alle Rechte vorbehalten