| |
Burg-Grambke (Grambke: 1. und 2. Weltkrieg), Stadtteil Burglesum, Stadt Bremen, Bremen
PLZ 28719
53° 08’ 33.76“ N, 8° 42’ 57.89“ O
Die Gedenkstätte für die Gefallenen und Kriegsopfer der beiden Weltkriege befindet sich nahe
dem Kircheneingang der evangelischen Gemeinde Grambke an der Grambker Heerstraße.
Hinter dem quarderförmigen Ehrenmal der Opfer des 1. Weltkriegs befindet sich eine brusthohe
Klinkermauer. In vielen Steinen sind die Namen der Opfer des 2. Weltkriegs eingraviert. Die
Inschrift wird auf einem hohen steinernen Kreuz wiedergegeben.
Inschriften:
1. Weltkrieg 1914 -1918 (Namen)
2. Weltkrieg Ich gebe ihnen das ewige
Leben. Und sie werden nimmermehr umkommen. Und niemand wird sie mir aus meiner Hand reißen.
Der Vater, der sie mir gegeben hat, ist größer denn alles. 1939 -1945
|
Namen der Gefallenen:
1. Weltkrieg:
Name |
Vorname |
Todesdatum |
BARTELS |
Wilhelm |
09.07.1918 |
BAVENDAMM |
Ferd. |
20.09.1914 |
BEHRENS |
Hinrich |
20.05.1916 |
BEHRING |
Karl |
14.07.1917 |
BOHLMANN |
Rud. |
10.07.1916 |
BÖHMKEN |
Georg |
05.10.1917 |
BOSSE |
Georg |
06.09.1914 |
BOSSE |
Johann |
15.08.1915 |
BRANDT |
Wilhelm |
15.07.1916 |
BRÜNJES |
Christ. |
10.06.1918 |
BRÜNJES |
Heinrich |
05.06.1917 |
BRÜNJES |
Martin |
24.03.1917 |
BUNGER |
Christ. |
24.10.1916 |
BUSCH |
Johann |
07.10.1916 |
DREIER |
August |
07.11.1914 |
ECKRICH |
Johann |
25.04.1918 |
FÄTH |
Hermann |
17.10.1915 |
FELGNER |
Ernst |
22.10.1918 |
FELGNER |
Willy |
05.05.1917 |
FRAGSTEIN |
Franz
von |
04.10.1917 |
FRANZKOWIAK |
V. |
17.09.1914 |
GEILS |
Eduard |
12.02.1916 |
GEILS |
Jürgen |
26.08.1917 |
GIESCHEN |
Hermann |
25.11.1916 |
GREVE |
Wilhelm |
12.06.1917 |
HÄGERMANN |
J. |
07.05.1917 |
HARMS |
Bernhard |
25.10.1914 |
HARMS |
Hinrich |
30.10.1914 |
HARTJE |
Hermann |
01.07.1916 |
HAUCKE |
Max |
11.08.1915 |
HEINEKE |
Hermann |
16.04.1917 |
HEINRICH |
Artur |
06.05.1917 |
HOOPS |
Detmar |
06.08.1918 |
HUMANN |
Diedrich |
28.08.1914 |
JANSSEN |
Georg |
03.08.1915 |
KAHLER |
Karl |
08.08.1915 |
KOCH |
Karl |
20.04.1919 |
KOPANIA |
Gustav |
31.08.1916 |
KOREHNKE |
Gustav |
11.06.1916 |
KOREHNKE |
Max |
07.01.1915 |
KOREHNKE |
Paul |
17.10.1914 |
KÖRNER |
Robert |
25.01.1917 |
KROLL |
Fritz |
28.10.1917 |
KRZYCMAINSKI |
V. |
10.07.1915 |
KURTZE |
Hugo |
05.07.1915 |
LANG |
Heinrich |
09.09.1916 |
LANGE |
Johannes |
31.06.1918 |
LANGE |
Oskar |
06.08.1915 |
LEHMKUHL |
Hinrich |
25.08.1916 |
LOCH |
Ernst |
18.07.1916 |
MALUVIUS |
Hinrich |
14.06.1917 |
MARTENS |
Georg |
25.04.1917 |
MAURER |
Paul |
18.11.1918 |
MEIER |
Johann |
09.05.1918 |
MERTENS |
Christ. |
14.06.1915 |
MERTENS |
Friedrich |
21.12.1915 |
MICHALEK |
P.
Joh. |
01.09.1918 |
MÜLLENSTEDT |
H. |
21.04.1915 |
MUSSALSKI |
Franz |
04.09.1916 |
ORTH |
Hans |
19.05.1918 |
PASSON |
Franz |
23.09.1914 |
PIEPER |
Heinrich |
28.09.1914 |
PUCKHABER |
Johann |
23.04.1916 |
RAABE |
Heinrich |
14.05.1918 |
RAABE |
Louis |
08.10.1918 |
REHE |
Karl |
12.04.1918 |
ROHDE |
Wilhelm |
13.02.1919 |
RULFS |
Lüder |
02.03.1915 |
SCHARRENBECK |
G. |
30.12.1918 |
SCHMIDT |
Alfred |
10.11.1914 |
SCHNETTER |
Ernst |
22.12.1916 |
SCHWANEWEDE |
J. |
24.08.1918 |
SEIDEL |
Fritz |
05.09.1916 |
SIEVERLING |
H. |
01.02.1915 |
SOLTE |
Karsten |
07.12.1914 |
STADE |
Johannes |
25.06.1918 |
STELLJES |
Gev. |
17.10.1916 |
STELTER |
Johann |
08.06.1918 |
TANKE |
Johann |
07.06.1918 |
TOURNANT |
Heinrich |
23.04.1917 |
VIOL |
Dietrich |
14.08.1918 |
WERK |
Berthold |
17.05.1916 |
WESTERMEYER |
J. |
26.05.1916 |
WIETELMANN |
E. |
02.09.1916 |
WIGGERT |
Julius |
06.03.1915 |
WISCHHUSEN |
G. |
22.09.1914 |
WISCHHUSEN |
Joh. |
25.07.1916 |
WISCHHUSEN |
Joh. |
28.10.1917 |
WUNDERLICH |
Emil |
02.07.1916 |
2. Weltkrieg
Name
|
Vorname
|
ABRAHAM
|
Emil
|
ADLER
|
Bernhard
|
AHPING
|
Wilhelm
|
ARNDT
|
Herbert
|
BÄCHLE
|
Helmut
|
BAHLKE
|
Otto
|
BARG
|
Helmut
|
BÄTJER
|
Hans
|
BECKER
|
Frieda
|
BECKER
|
Friedr. Wilh.
|
BECKER
|
Georg Rud.
|
BECKER
|
Gustav
|
BEHRENS
|
Herbert
|
BEIKER
|
August
|
BEISSNER
|
Heinrich
|
BEISSNER
|
Johann
|
BIERMANN
|
Friedr.
|
BLANKE
|
Ernst
|
BLANKE
|
Hans-Friedr.
|
BOLLMANN
|
Heinr.
|
BÖLTS
|
Heinz
|
BORMANN
|
Karl
|
BOSCHEN
|
Helmut
|
BOSSE
|
Hermann
|
BÖTTJER
|
Hermann
|
BRAATZ
|
Willy
|
BREDEMEIER
|
Werner
|
BREMER
|
Kurt
|
BROCKMEIER
|
Heinz Ad.
|
BRÜNJES
|
Hermann
|
BRUNS
|
Heinrich
|
BUCHHOLZ
|
Günther
|
BUER
|
Günter
|
BULLWINKEL
|
Johann
|
BUNGER
|
Heinz
|
BURCHARD
|
Conni
|
BUSCHMANN
|
Heinz
|
CARSTENS
|
Andreas
|
CASSAL
|
Johann
|
CHROBOK
|
Max
|
COLLMAR
|
Carl Ludw.
|
DANNEMANN
|
Anton
|
DEPTULSKI
|
Emma
|
DERESINSKI
|
Maria
|
DERESINSKI
|
Marianne
|
DEUTSCH
|
Heinz Ludw.
|
DEUTSCH
|
Wolfgang
|
DIERKS
|
Günter
|
DIERKS
|
Herbert
|
DIERS
|
Heinrich
|
DIERS
|
Heinrich
|
DÖHREN
|
Bernhard
|
DUNKHASE
|
Werner
|
DÜNNEMANN
|
Wilh.
|
DUPARRE`
|
Heinz
|
DUREK
|
Paul
|
DUSCHL
|
Josef
|
EBELING
|
Emil
|
EBERHARDT
|
Fritz
|
EHLERS
|
Hans Wilh.
|
EHLERT
|
Otto
|
ENGEL
|
Herbert
|
EVA
|
Wilhelm
|
FAST
|
Gustav
|
FEDDERWITZ
|
Christian
|
FERDINAND
|
Herm.
|
FERNHOMBERG
|
Franz
|
FESTESEN
|
Hans
|
FIEDLER
|
Willi
|
FINKE
|
Wilhelm
|
FISCHER
|
Ferdinand
|
FORTHMANN
|
Hermann
|
FORTHMANN
|
Meta
|
FREESE
|
Fritz
|
FRIXEN
|
Erich
|
FROMME
|
Walter
|
GARNER
|
Hans Wilh.
|
GEILS
|
Erich
|
GEILS
|
Johann
|
GELTEN
|
Johann
|
GERDES
|
Siegfried
|
GERKEN
|
Hans
|
GERKEN
|
Karl Heinz
|
GIESCHEN
|
Hermann
|
GITZBRECHT
|
Heinr.
|
GOTTHELFF
|
Bruno
|
GRAMLOW
|
Hermann
|
GRENZ
|
Ernst
|
GRIMM
|
Eduard
|
GRONAU
|
Kurt
|
GROTE
|
Heinrich
|
GROTHEER
|
Heinr.
|
GROTHEER
|
Martin
|
HAAR
|
Georg
|
HAAR
|
Johann
|
HAGEN
|
Bertha
|
HAGEN
|
Christian
|
HÄGERMANN
|
Hans Dietr.
|
HASSEL
|
Hans Dieter
|
HASSELBERG
|
Johanne
|
HEIN
|
Hinrich
|
HEINEKE
|
Ada
|
HELLPAP
|
Otto
|
HELLPAP
|
Rudolf
|
HENK
|
Heinz Georg
|
HOCKEMEYER
|
Alfred
|
HOCKEMEYER
|
Herbert
|
HOCKEMEYER
|
Peter
|
HOFFMANN
|
Walter
|
HOFFMEYER
|
Hermann
|
HOHMANN
|
Rudolf
|
HOLLANDER
|
Thomas
|
HOLSTEN
|
Heinrich
|
HOLSTEN
|
Heinrich
|
HOLSTEN
|
Minna
|
HOLZ
|
Paul
|
HONEBEIN
|
Reinhard
|
HORST
|
Karl Hans
|
HOWE
|
Günter
|
HUMANN
|
Karl
|
HÜNEKE
|
Heinz
|
HUSMANN
|
Luise
|
HUSTEDT
|
Werner
|
JACHENS
|
Alfred
|
JACHENS
|
Friedrich
|
JEHNICHEN
|
Rolf
|
JOHN
|
Fritz
|
KAHRS
|
Dieter
|
KALLWEIT
|
Franz
|
KALLWEIT
|
Franz
|
KALLWEIT
|
Heinr.
|
KARWEIN
|
Hildegard
|
KARWEINA
|
Heinrich
|
KARWEINA
|
Lotte
|
KINGHORST
|
Hinrich
|
KLEEN
|
Hermine
|
KLINGEBERG
|
Wolfgang
|
KLOSTERMANN
|
Jonny
|
KLÜMANN
|
Otto
|
KNAPP
|
Hans
|
KNAPP
|
Heinrich
|
KNIEF
|
Bernhard
|
KOCH
|
Otto
|
KÖHLER
|
Heinz
|
KOPKE
|
Günter
|
KOPKE
|
Heinz
|
KORDING
|
Hans
|
KOSTENS
|
Friedo
|
KOSTENS
|
Hinrich
|
KOSTENS
|
Konny
|
KRÄFT
|
Alma
|
KRÄFT
|
Johann
|
KRAMER
|
Hannelore
|
KRAMER
|
Johanna
|
KRAMER
|
Lina
|
KRAUSE
|
Ernst-Otto
|
KRAUSE
|
Kurt
|
KREYKENBOHM
|
Otto
|
KREYKENBOHM
|
Werner
|
KRON
|
Hans
|
KRONE
|
Friedrich
|
KRÖNER
|
August
|
KROPP
|
Hinrich
|
KRÜGER
|
Marie
|
KRUSCH
|
Wilh.
|
KÜCK
|
Hermann
|
KÜCK
|
Johann
|
KÜHL
|
Richard
|
KUSCH
|
Walter
|
KUSTER
|
Konrad
|
LABUDE
|
Gotthard
|
LAHMEYER
|
Johann
|
LANDWEHR
|
Otto
|
LANGE
|
Heinz
|
LANGE
|
Werner
|
LAUDELEY
|
Helmut
|
LEBOUTTE
|
Hubert
|
LEHMANN
|
Friedr.-Wilh.
|
LEOPOLDT
|
Heinrich
|
LETTOW
|
Rolf
|
LETTOW
|
Walter
|
LETTOW
|
Wilh.
|
LIETZ
|
Kurt
|
LOCH
|
Wilhelm
|
LOEKEN
|
Heinz
|
LÖFFLER
|
Karl
|
LOHMÜLLER
|
Karl H.
|
LÜBBERS
|
Hermann
|
LUCZAK
|
Anton
|
LUCZAK
|
Johann
|
LUCZAK
|
Marie
|
LÜDTKE
|
Reinold
|
LÜDTKE
|
Wilhelm
|
LUKAT
|
Horst
|
MANZKE
|
Erika
|
MARTENS
|
Alfred
|
MARTENS
|
Christian
|
MARTENS
|
Ferdinand
|
MARTENS
|
Johann
|
MARTENS
|
Johanna
|
MATHIAS
|
Reimar
|
MATTHIAS
|
Johann
|
MATTSTEDT
|
Friedrich
|
MERTENS
|
Friedrich
|
MERTENS
|
Johanne
|
MERTENS
|
Margarethe
|
METSCHER
|
Hans
|
MEYER
|
Friedrich
|
MEYER
|
Gustav
|
MEYER
|
Helmut
|
MEYER
|
Johann
|
MEYER
|
Karl
|
MEYER
|
Kurt
|
MEYER
|
Wilhelm
|
MICHAELIS
|
Hinrich
|
MICHEL
|
Karl
|
MICHEL
|
Karl Heinz
|
MIX
|
Egfried
|
MÜLLER
|
Friedrich
|
MÜLLER
|
Georg
|
MÜLLER
|
Heinrich
|
MÜLLER
|
Heinrich
|
MUTH
|
Hans
|
NAUJOKS
|
Walter
|
NAY
|
Herbert
|
NAY
|
Johannes
|
NIERMEYER
|
Friedr.
|
NOLTE
|
Walter
|
NOLTE
|
Werner
|
NÜCKE
|
Ernst
|
ONKEN
|
Hermann
|
OPITZ
|
Walter
|
OSBURG
|
Ernst
|
OSMERS
|
Albert
|
OSTERHOLZ
|
Fritz
|
OSTERLOH
|
Helmuth
|
PACYNA
|
Helmut
|
PACYNA
|
Wilhelm
|
PASSON
|
Eduard
|
PASSON
|
Franz
|
PAUS
|
Bruno
|
PAWLAK
|
Bruno
|
PESCHLA
|
Erich
|
PIEPER
|
Christian
|
PIEPER
|
Hinrich
|
PLAßMEIER
|
Heinrich
|
POETSCH
|
Hans
|
POETSCH
|
Wilh.
|
POHLMEIER
|
Hans Fr.
|
PÖPLOW
|
Martin
|
PÖPLOW
|
Willy
|
POTRATZ
|
Ernst
|
PUCHNER
|
Thomas
|
RAABE
|
Lina
|
RADEL
|
Erna
|
RADLOFF
|
Paul
|
RASCHE
|
Helmut
|
REINERS
|
Fritz
|
RICHTER
|
Harold
|
RIPPE
|
Johann
|
RIPPE
|
Johann
|
RIX
|
Heinz Ludw.
|
ROHLFING
|
Hans H.
|
RÖHRS
|
Ernst Aug.
|
RÖHRS
|
Heinz-Lüder
|
ROSEMEIER
|
Karl H.
|
RUESE
|
Heinz Ludw.
|
RUST
|
Diedich
|
RUST
|
Hermann
|
RUTHENBERG
|
Erwin
|
SCHÄFER
|
Emil
|
SCHÄFER
|
Heinz-Gerh.
|
SCHARRINGHAUSEN
|
Fr.
|
SCHERF
|
Johann
|
SCHLAAK
|
Kurt
|
SCHMIDT
|
Jonny
|
SCHMIT
|
Johann
|
SCHNEIDER
|
Brunhilde
|
SCHRÖDER
|
Alfred
|
SCHRÖDER
|
Bernhard
|
SCHRÖDER
|
Fritz
|
SCHRÖDER
|
Fritz
|
SCHRÖDER
|
Karl
|
SCHRÖDER
|
Wilhelm
|
SCHRÖR
|
Wilhelm
|
SCHUMACHER
|
Hilde
|
SCHUMACHER
|
Joh.
|
SCHUNCKE
|
Karl
|
SCHÜTTE
|
Eckard
|
SCHÜTTE
|
Folkert
|
SCHÜTTE
|
Gretchen
|
SCHÜTTE
|
Heinz
|
SCHÜTTNER
|
Charlotte
|
SCHÜTTNER
|
Erich
|
SCHÜTTNER
|
Walter
|
SEELHEIM
|
Adolf
|
SEIDELMANN
|
August
|
SEIDELMANN
|
Georg
|
SEILKOPF
|
Heinrich
|
SEMKEN
|
Johann
|
SENNE
|
Heinz
|
SENSKI
|
Heinz Wilh.
|
SICKEL
|
Walter
|
SIEGERT
|
Joseph
|
SIEGMANN
|
Heinz
|
SIEGMANN
|
Hermann
|
SPEULDA
|
Johann
|
STRAUBE
|
Wilhelm
|
STREHLE
|
Kurt
|
STRÖHRMANN
|
Hermann
|
STRÖHRMANN
|
Hinr.
|
STRUTZ
|
Walter
|
TIEDAU
|
Hinrich
|
TIETJEN
|
Diedrich
|
TIETJEN
|
Dietrich
|
TIETJEN
|
Hans Günter
|
TIETJEN
|
Wilhelmine
|
TILLMANNS
|
Willi
|
TÖBE
|
Martin
|
TROLL
|
Anneliese
|
TROLL
|
Hannelore
|
TROLL
|
Irmtraud
|
TÜMMLER
|
Hellmut
|
TURLA
|
Johanne
|
UCHTMANN
|
Heinrich
|
UCHTMANN
|
Hermine
|
VATER
|
Franz
|
VOGELBEIN
|
Aug.
|
VOLKMER
|
Rudolf
|
VOSS
|
Otto
|
WÄHMANN
|
Theodor
|
WALTERHOFF
|
Jürgen
|
WARNKEN
|
Heinr.
|
WARRELMANN
|
Auguste
|
WARRELMANN
|
Auguste
|
WARRELMANN
|
Christa
|
WARRELMANN
|
Horst
|
WENDT
|
Diedrich
|
WERNER
|
Bruno
|
WIETELMANN
|
Adolf
|
WIGGERT
|
Erich
|
WINTER
|
Ernst
|
WINTER
|
Waldemar
|
WISCHHUSEN
|
Joh.
|
WÖLTJEN
|
Gustav
|
WORTHA
|
Georg
|
WÜNNECKE
|
Karl
|
ZANDER
|
Alfred
|
ZEHE
|
Fritz
|
Datum der Abschrift: 11.11.2009; Ergänzung 2. Weltkrieg: 10.07.2016 Jörg Stoll
Verantwortlich für diesen Beitrag: Holger G.F. Holthausen, Bremen; Ergänzung 2. Weltkrieg: Jörg Stoll
Foto © 2009 Holger G.F. Holthausen, Bremen; Foto © 2016 Jörg Stoll
|