|
|
Crostwitz, Gemeinde Crostwitz, Landkreis Bautzen, Sachsen
PLZ 01920
An einer kleinen, 1925 in der Ortsmitte errichteten Kapelle sind Gedenktafeln für Gefallene des 1. Weltkrieges aus den Ortschaften der Kirchgemeinde Crostwitz angebracht. Eine Besonderheit dieses Denkmals ist dessen Zweisprachigkeit: Ortschaftsnamen sowie die Vornamen der Gefallenen sind in sorbischer Sprache angegeben, die Nachnamen in deutscher. Vor dieser Kapelle wurden 2008 drei Stelen aus hellem Stein aufgestellt, auf welchen die Namen von Gefallenen und zivilen Opfern des 2. Weltkrieges aus der kommunalen Gemeinde Crostwitz stehen. Die Angaben auf diesem Denkmal sind durchgehend in sorbischer Sprache.
Inschriften:
Tafeln 1. Weltkrieg:
(Namen)
Časecy Wučkecy Kanecy: Žanych padnjenych wobžarować nimaja.
Übersetzung: Tschaschwitz, Auschkowitz, Cannewitz: Haben keine Gefallenen zu beklagen.
|
Namen der Gefallenen:
1. Weltkrieg
Name
|
Vorname
|
Ortsteil (laut Inschrift)
|
Ortsteil (deutsche Übersetzung)
|
Todesdatum
|
Bemerkung
|
BEDRICH
|
Mikławš
|
Wěteńca
|
Dürrwicknitz
|
10.03.1916
|
|
BEHR
|
Pawoł
|
Nuknica, Prawoćicy, Kopšin
|
Nucknitz, Prautitz, Kopschin
|
18.07.1918
|
|
BERGER
|
Jakub
|
Hórki
|
Horka
|
12.09.1914
|
|
BICK
|
Pawoł
|
Worklecy
|
Räckelwitz
|
04.08.1918
|
|
BITKE
|
Jurij
|
Kukow, Marijna Hwězda, Stara Cyhelnica
|
Kuckau, Marienstern, Alte Ziegelscheune
|
08.09.1914
|
|
BJARSCH
|
Jurij
|
Kukow, Marijna Hwězda, Stara Cyhelnica
|
Kuckau, Marienstern, Alte Ziegelscheune
|
08.09.1914
|
|
BÖHME
|
Jurij
|
Jaseńca
|
Jeßnitz
|
15.07.1918
|
|
BRANZ
|
Michał
|
Kukow, Marijna Hwězda, Stara Cyhelnica
|
Kuckau, Marienstern, Alte Ziegelscheune
|
14.07.1918
|
|
BRÜHL
|
Jurij
|
Wěteńca
|
Dürrwicknitz
|
23.09.1916
|
|
BUCK
|
Jurij
|
Worklecy
|
Räckelwitz
|
26.09.1914
|
zubj.
|
DOMASCHKE
|
Jakub
|
Lejno
|
Lehndorf
|
08.09.1914
|
|
DORNICK
|
Jan
|
Khrósćicy
|
Crostwitz
|
21.01.1917
|
|
DRIEMEL
|
Jurij
|
Khrósćicy
|
Crostwitz
|
25.07.1918
|
|
ELLE
|
Jan
|
Worklecy
|
Räckelwitz
|
29.09.1914
|
zubj.
|
FIEDLER
|
Gerhard
|
Kukow, Marijna Hwězda, Stara Cyhelnica
|
Kuckau, Marienstern, Alte Ziegelscheune
|
15.01.1915
|
|
FULK
|
Jan
|
Jaseńca
|
Jeßnitz
|
06.05.1918
|
|
HEBLACK
|
Michał
|
Kukow, Marijna Hwězda, Stara Cyhelnica
|
Kuckau, Marienstern, Alte Ziegelscheune
|
28.06.1918
|
|
HEBRICH
|
Mikławš
|
Dobrošicy
|
Doberschütz
|
20.12.1916
|
|
HERRMANN
|
Józef
|
Kukow, Marijna Hwězda, Stara Cyhelnica
|
Kuckau, Marienstern, Alte Ziegelscheune
|
19.08.1915
|
|
HÖNICKE
|
Ernst
|
Khrósćicy
|
Crostwitz
|
30.08.1914
|
|
HORBANK
|
Jakub
|
Nuknica, Prawoćicy, Kopšin
|
Nucknitz, Prautitz, Kopschin
|
18.08.1916
|
|
JENKE
|
Jan
|
Worklecy
|
Räckelwitz
|
26.01.1915
|
|
KASPER
|
Jan
|
Worklecy
|
Räckelwitz
|
17.04.1917
|
zubj.
|
KATZER
|
Pawoł
|
Swinaŕnja
|
Schweinerden
|
27.09.1915
|
|
KNOPF
|
Michał
|
Jaseńca
|
Jeßnitz
|
20.04.1917
|
|
KOBER
|
Jan
|
Kukow, Marijna Hwězda, Stara Cyhelnica
|
Kuckau, Marienstern, Alte Ziegelscheune
|
29.09.1915
|
|
KOCKEL
|
Mikławš
|
Wudwor
|
Höflein
|
31.05.1918
|
|
KORENG
|
Mikławš
|
Kukow, Marijna Hwězda, Stara Cyhelnica
|
Kuckau, Marienstern, Alte Ziegelscheune
|
18.07.1918
|
|
KRAHL
|
Pawoł
|
Jawora
|
Jauer
|
17.10.1917
|
|
KRAUSCHE
|
Michał
|
Khrósćicy
|
Crostwitz
|
09.09.1914
|
|
KRAUTSCHIK
|
Michał
|
Worklecy
|
Räckelwitz
|
26.10.1918
|
|
KRETSCHMAR
|
Michał
|
Worklecy
|
Räckelwitz
|
15.07.1918
|
|
KUSCHK
|
Jakub
|
Worklecy
|
Räckelwitz
|
11.08.1916
|
|
KUSCHK
|
Jan
|
Hórki
|
Horka
|
25.09.1915
|
|
KUSCHK
|
Michał
|
Worklecy
|
Räckelwitz
|
14.02.1916
|
|
KUSCHK
|
Mikławš
|
Łusč
|
Lauske
|
08.12.1917
|
|
LARRASS
|
Józef
|
Wudwor
|
Höflein
|
26.09.1914
|
|
LEBSA
|
Jan
|
Jaseńca
|
Jeßnitz
|
31.08.1918
|
|
LEBSA
|
Jurij
|
Hrańca
|
Gränze
|
25.09.1915
|
|
LEDSCHBOR
|
Jurij
|
Kukow, Marijna Hwězda, Stara Cyhelnica
|
Kuckau, Marienstern, Alte Ziegelscheune
|
16.12.1916
|
|
LEHMANN
|
Pawoł
|
Łusč
|
Lauske
|
22.10.1917
|
|
LEINERT
|
Willibald
|
Worklecy
|
Räckelwitz
|
08.06.1916
|
|
LIPPITSCH
|
Michał
|
Kozaŕcy
|
Caseritz
|
02.08.1915
|
|
LORENZ
|
Pawoł
|
Hórki
|
Horka
|
17.07.1918
|
|
LÖSCHAU
|
Jurij
|
Nuknica, Prawoćicy, Kopšin
|
Nucknitz, Prautitz, Kopschin
|
07.10.1915
|
|
MAUECK
|
Jan
|
Směčkecy
|
Schmeckwitz
|
16.09.1915
|
|
MAULTSCH
|
Jurij
|
Hora
|
Guhra
|
07.02.1916
|
|
METASCH
|
Jakub
|
Worklecy
|
Räckelwitz
|
27.09.1914
|
zubj.
|
MICKEL
|
Jakub
|
Worklecy
|
Räckelwitz
|
27.09.1918
|
|
MIETH
|
Jakub
|
Kukow, Marijna Hwězda, Stara Cyhelnica
|
Kuckau, Marienstern, Alte Ziegelscheune
|
08.09.1914
|
|
MROS
|
Jakub
|
Khrósćicy
|
Crostwitz
|
19.01.1917
|
|
MÜLLER
|
Jurij
|
Kukow, Marijna Hwězda, Stara Cyhelnica
|
Kuckau, Marienstern, Alte Ziegelscheune
|
25.09.1915
|
|
NOACK
|
Ernst
|
Směčkecy
|
Schmeckwitz
|
07.12.1914
|
|
NOACK
|
Jurij
|
Jaseńca
|
Jeßnitz
|
26.09.1917
|
|
NOACK
|
Michał
|
Směčkecy
|
Schmeckwitz
|
25.09.1915
|
|
PECH
|
Pawoł
|
Swinaŕnja
|
Schweinerden
|
20.07.1918
|
|
PETASCH
|
Jakub
|
Kukow, Marijna Hwězda, Stara Cyhelnica
|
Kuckau, Marienstern, Alte Ziegelscheune
|
02.11.1916
|
|
PETSCHKE
|
Jurij
|
Worklecy
|
Räckelwitz
|
04.09.1914
|
|
PINK
|
Pawoł
|
Worklecy
|
Räckelwitz
|
02.10.1915
|
|
POHONTSCH
|
Arnošt
|
Kukow, Marijna Hwězda, Stara Cyhelnica
|
Kuckau, Marienstern, Alte Ziegelscheune
|
05.03.1917
|
|
PÖTSCHKE
|
Jakub
|
Miłoćicy
|
Miltitz
|
17.04.1916
|
|
REHORK
|
Michał
|
Lejno
|
Lehndorf
|
27.08.1915
|
|
RENTSCH
|
Pawoł
|
Pančicy
|
Panschwitz
|
25.10.1914
|
|
RENTSCHKE
|
Jurij
|
Hórki
|
Horka
|
12.09.1916
|
|
RICHTER
|
Jan
|
Worklecy
|
Räckelwitz
|
31.12.1916
|
|
RICHTER
|
Jan
|
Kukow, Marijna Hwězda, Stara Cyhelnica
|
Kuckau, Marienstern, Alte Ziegelscheune
|
01.01.1917
|
|
RITSCHER
|
Jurij
|
Wudwor
|
Höflein
|
28.06.1916
|
|
RITSCHER
|
Jurij
|
Łusč
|
Lauske
|
01.08.1916
|
|
SAUER
|
Michał
|
Worklecy
|
Räckelwitz
|
28.06.1916
|
zubj.
|
SCHÄFER
|
Mikławš
|
Dobrošicy
|
Doberschütz
|
25.09.1915
|
|
SCHÄFFER
|
Jakub
|
Hrańca
|
Gränze
|
11.11.1916
|
|
SCHANDA
|
Michał
|
Worklecy
|
Räckelwitz
|
30.09.1914
|
|
SCHIERACK
|
Michał
|
Dobrošicy
|
Doberschütz
|
03.05.1918
|
|
SCHLIESCH
|
Jan
|
Kukow, Marijna Hwězda, Stara Cyhelnica
|
Kuckau, Marienstern, Alte Ziegelscheune
|
12.09.1916
|
|
SCHNEIDER
|
Emil
|
Miłoćicy
|
Miltitz
|
22.10.1914
|
|
SCHNEIDER
|
Jurij
|
Kukow, Marijna Hwězda, Stara Cyhelnica
|
Kuckau, Marienstern, Alte Ziegelscheune
|
26.09.1918
|
|
SCHNEIDER
|
Michał
|
Zyjicy
|
Siebitz
|
03.06.1918
|
|
SCHOLZE
|
Jakub
|
Dobrošicy
|
Doberschütz
|
04.01.1919
|
|
SCHOLZE
|
Jurij
|
Směčkecy
|
Schmeckwitz
|
21.04.1916
|
|
SCHURICH
|
Michał
|
Hórki
|
Horka
|
10.08.1917
|
|
SCHUSTER
|
Józef
|
Kukow, Marijna Hwězda, Stara Cyhelnica
|
Kuckau, Marienstern, Alte Ziegelscheune
|
18.07.1918
|
|
SENDE
|
Jan
|
Łusč
|
Lauske
|
22.08.1916
|
|
SEYFERT
|
Paul, Dr.
|
Dobrošicy
|
Doberschütz
|
21.08.1916
|
|
WALDE
|
Jurij
|
Swinaŕnja
|
Schweinerden
|
25.09.1915
|
|
WENKE
|
Jan
|
Směčkecy
|
Schmeckwitz
|
24.07.1918
|
|
WENKE
|
Jan
|
Worklecy
|
Räckelwitz
|
11.11.1914
|
|
WENKE
|
Jurij
|
Zyjicy
|
Siebitz
|
16.09.1915
|
|
WETZLICH
|
Jakub
|
Jawora
|
Jauer
|
22.12.1915
|
|
WILLIAM
|
Jan
|
Kukow, Marijna Hwězda, Stara Cyhelnica
|
Kuckau, Marienstern, Alte Ziegelscheune
|
22.11.1916
|
|
WINGER
|
Pawoł
|
Khrósćicy
|
Crostwitz
|
15.07.1918
|
zubj.
|
ZIESCH
|
Pawoł
|
Směčkecy
|
Schmeckwitz
|
28.06.1918
|
|
ZIESCHE
|
Jakub
|
Kukow, Marijna Hwězda, Stara Cyhelnica
|
Kuckau, Marienstern, Alte Ziegelscheune
|
23.08.1914
|
|
ZIMMERMANN
|
Benno
|
Jaseńca
|
Jeßnitz
|
30.03.1918
|
|
ZSCHOCH
|
Pawoł
|
Miłoćicy
|
Miltitz
|
17.04.1917
|
|
ZSCHORNACK
|
Jurij
|
Hórki
|
Horka
|
24.10.1914
|
|
2. Weltkrieg
Name
|
Vorname
|
Ortsteil (laut Inschrift)
|
Ortsteil (deutsche Übersetzung)
|
Todesdatum
|
Bemerkung
|
BART
|
Jurij
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
07.09.1944
|
|
BEHNISCH
|
Georg
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
|
zhubjeny
|
BEHNISCH
|
Willi
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
09.05.1945
|
|
BJENŠ
|
Jan
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
30.01.1943
|
|
BRĚZAN
|
Jurij
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
27.05.1944
|
|
BRĚZAN
|
Mikławš
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
19.09.1943
|
|
CHĚŽKA
|
Jurij
|
Hórki
|
Horka
|
22.04.1943
|
|
CHĚŽKA
|
Jurij
|
Hórki
|
Horka
|
17.10.1944
|
|
CHĚŽKEC
|
Lejna
|
Hórki
|
Horka
|
26.04.1945
|
|
DIZNER
|
Jan
|
Hórki
|
Horka
|
03.09.1941
|
|
DÓRNIK
|
Pawoł
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
23.06.1944
|
|
FRENCL
|
Beno
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
1944
|
zhubj.
|
HANČIK
|
Pawoł
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
1945
|
zhubj.
|
HEJDUŠKA
|
Jurij
|
Hórki
|
Horka
|
22.02.1944
|
|
HEJDUŠKA
|
Jurij
|
Hórki
|
Horka
|
21.01.1945
|
|
JEŠKA
|
Pawoł
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
29.09.1942
|
|
JEŠKA
|
Rudolf
|
Kopšin
|
Kopschin
|
12.04.1945
|
|
JOPPKE
|
Jurij
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
20.01.1946
|
|
KAŠPOR
|
Beno
|
Prawoćicy
|
Prautitz
|
|
zhubjeny
|
KAŠPOR
|
Pawoł
|
Prawoćicy
|
Prautitz
|
15.08.1942
|
|
KINDERMANN
|
Jurij
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
21.04.1945
|
|
KMJEĆ
|
Bjarnat
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
12.10.1941
|
|
KOBALC
|
Jurij
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
26.02.1945
|
|
KOKLA
|
Franc
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
29.07.1942
|
|
KOKLA
|
Jakub
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
|
zhubjeny
|
KOKLA
|
Jurij
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
02.10.1941
|
|
KORJENK
|
Jan
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
01.07.1944
|
|
KORJENK
|
Jurij
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
01.04.1943
|
|
KRAWŽA
|
Pawoł
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
|
zhubjeny
|
KREIDL‑ŠĚRCEC
|
Hana
|
Hórki
|
Horka
|
1943
|
|
KRIŽANK
|
Pawoł
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
|
zhubjeny
|
KURFÜRST
|
Jan
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
04.01.1945
|
|
KUTSCHANK
|
Jurij
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
15.10.1943
|
|
LEŠAWA
|
Bjarnat
|
Nuknica
|
Nucknitz
|
Aug. 1942
|
|
LEŠAWA
|
Mikławš
|
Nuknica
|
Nucknitz
|
25.10.1942
|
|
MŁYNK
|
Bjarnat
|
Hórki
|
Horka
|
1944
|
|
MŁYNK
|
Jakub
|
Hórki
|
Horka
|
1944
|
|
MARSNER
|
Bjarnat
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
1945
|
zhubj.
|
MATEK
|
Jan
|
Kozarcy
|
Caseritz
|
1943
|
zhubj.
|
MATJEŠK
|
Jan
|
Hórki
|
Horka
|
18.07.1941
|
|
NOWAK
|
Jurij
|
Kozarcy
|
Caseritz
|
11.05.1944
|
|
PAŠKA
|
Bjarnat
|
Hórki
|
Horka
|
26.08.1942
|
|
RAB
|
Beno
|
Hórki
|
Horka
|
04.05.1945
|
|
RENGER
|
Alfons
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
13.03.1944
|
|
RENGER
|
Bjarnat
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
13.01.1944
|
|
RJELKA
|
Bjarnat
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
25.08.1944
|
|
ŠANDA
|
Jan
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
16.02.1942
|
|
ŠANDA
|
Pawoł
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
23.04.1945
|
|
SCHONWIESE
|
Helhmud
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
1945
|
zhubj.
|
SKALA
|
Jan
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
25.12.1943
|
|
SKALA
|
Jurij
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
10.11.1944
|
|
SKALA
|
Měrćin
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
11.11.1944
|
|
ŠLOSAR
|
Jurij
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
20.04.1945
|
|
SMOŁA
|
Jan
|
Nuknica
|
Nucknitz
|
20.04.1945
|
|
SMOŁA
|
Pawoł
|
Nuknica
|
Nucknitz
|
04.08.1942
|
|
ŠNAJDER
|
Jurij
|
Hórki
|
Horka
|
06.06.1947
|
|
ŠOLTA
|
Pawoł
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
15.03.1946
|
|
ŠRAM
|
Pawoł
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
1944
|
|
ŠUBERT
|
Carl
|
Hórki
|
Horka
|
20.10.1945
|
|
ŠUSTER
|
Jurij
|
Hórki
|
Horka
|
22.07.1944
|
|
ŠUSTER
|
Jurij
|
Hórki
|
Horka
|
04.04.1944
|
|
ŠWEJDA
|
Jan
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
17.08.1941
|
|
WAJDLICH
|
Jakub
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
21.06.1941
|
|
WECLICH
|
Jan
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
16.10.1944
|
|
WIĆAZ
|
Jan
|
Prawoćicy
|
Prautitz
|
11.01.1945
|
|
WJENKA
|
Jan
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
17.04.1945
|
|
WJENKA
|
Měrćin
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
09.06.1942
|
|
ZIMMERMANN
|
Jakub
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
1945
|
zhubj.
|
ZIMMERMANN
|
Jan
|
Chrósćicy
|
Crostwitz
|
|
zhubjeny
|
Anmerkung: zhubjeny/zhubj. = Vermisst Die unterschiedlichen Schreibweisen der sorbischen Ortsnamen „Khrósćicy/Chrósćicy“ und „Kozaŕcy/Kozarcy“ sowie des
Wortes „zubjeny/zhubjeny“ in beiden Denkmalen sind durch die obersorbische Rechtschreibreform Anfang der 1950er Jahre zu erklären.
Datum der ursprünglichen Abschrift: 1. Weltkrieg 31.08.2005; 2. Weltkrieg: 19.06.2016
Ursprüngliche Versionen von: 1. Weltkrieg U. Möbius; 2. Weltkrieg Ralf Körner
Datum der Abschrift: April 2019
Verantwortlich für diesen Beitrag: Alexander Pólk
Foto © 2005 U. Möbius; 2016 Ralf Körner
|